Uzman Klinik Psikolog Merve Kırna ile bu konuda bir söyleyişi yaptık.
Keyifle okumanız ve faydalanmanız dileğiyle.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column offset=”vc_hidden-xs”][vc_empty_space height=”16px”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_single_image image=”9548″ img_size=”full” add_caption=”yes” alignment=”center”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column offset=”vc_hidden-xs”][vc_empty_space height=”16px”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]
Aileler bazen “Kocaman abla/abi oldun böyle davranmamalısın” gibi suçlayıcı söylemlerle kıskançlığı pekiştirebiliyorlar.
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column offset=”vc_hidden-xs”][vc_empty_space height=”16px”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]Çocuğa kardeşi olacağı haberi ne zaman verilmeli?Bir çocuğa kardeş haberi; ilk üç aylık riskli dönem atlatıldıktan sonra ebeveynleri tarafından verilmelidir. Çocuk bu süreçten önce öğrenirse yalanlanmadan anlatılmalıdır.
Küçük yaş grubu bir çocuğunuz varsa zaman kavramı oluşmadığı için “kardeşim ne zaman gelecek” diye sorabilir. Somut örneklerle; havalar ısındığında, denize gireceğimiz zaman, havalar soğuduğunda, mont giyeceğimiz zaman gibi ifadeler kullanmak çocuğun kafasında daha net yer bulmaktadır.
Sıklıkla merak edilen bir konu ise; bu haberi en doğru şekilde çocuğuma nasıl vermeliyim?
Ebeveynler yeni bir bebek haberini evdeki çocuğa anlatırken nasıl bir tepki ile karşılaşacaklarını bilmediklerinden dolayı genellikle kaygılı bir tutum sergileyebiliyorlar.
Unutulmamalı ki; bir çocuk yapmak anne ve babanın kararıdır, bu karar çocuğa bırakılmamalıdır.
Çocuğun kardeş haberine vereceği tepkiler çocuğun kişilik örüntüsü, ailenin çocuğa aktarış biçimi, çocuğun yaşı ile doğru orantılıdır.
Çocuğun üstüne fazladan sorumluluk yükleyen söyleniş biçimlerinden biri “Artık büyüdün ve abi/abla oluyorsun, bir kardeşin olacak” gibi söylemler ile çocuğa bu haberi verilmesidir.
Bunun yerine “Ailemize bir bebek katılıyor” gibi cümleler kurmak hem çocuğa sorumluluk yüklenmemesi hem de bu kararın ebeveynlerin kararı olduğunun bildirilmesi açısından önemlidir.
Bu süreçte çocuk birçok şeyi sorgulayabilir ve soru sorabilir;
“Acaba ben yeterli olmadım mı onlara, kardeş yaptılar?”
“Kardeş gelince beni unuturlar mı?”
“Bana olan sevgilerinde bir azalma olur mu?” gibi sorduğu sorular karşısında “Her şey çok güzel olacak”, “Sana oyun arkadaşı geliyor” gibi söylemler ve gerçekçi olmayan beklentiler çocukta hayal kırıklığına neden olabilir. Bebek doğduktan sonra oyun oynamak isteyebilir ve bu gerçekleşmediğinde hayal kırıklığı yaşanabilir.
Çocuğun sorularına içten ve gerçekçi yanıtlar vermek oluşabilecek kaygısını, hayal kırıklığını önlemek adına önemlidir.[/vc_column_text][vc_single_image image=”9553″ img_size=”full” alignment=”center”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]Kardeş kıskançlığı konusunda nasıl davranmak gerekir?
En sık görülen ve aileleri tedirgin eden durum kardeş kıskançlığı ise tamamen normal bir durumdur. Bu süreçte bazı çocuklar kıskançlık duygusu geliştirerek, “istemiyorum kardeşi”, “gitsin buradan” gibi söylemlerle duygularını net bir şekilde ifade ederken, bazı çocuklar ise ebeveyninin ilgisini kaybetmemek için kıskançlık duygularını bastırarak kardeşe karşı çok sevecen, aşırı ilgi ve özverili davranır.
Bazen aileler çocuğun kardeşi kıskanmaması için “onu sevmiyoruz, seni daha çok seviyoruz” gibi söylemlerle ya da çocuğun kıskançlık duygusu karşısında “kocaman abla/abi oldun böyle davranmamalısın” gibi suçlayıcı söylemlerle kıskançlığı pekiştirebiliyorlar.
Kıskançlık yaşanmasın diye büyük çocuğa sınırsız hediyeler almak, her istediğini yapmak da “seni ne kadar çok seviyoruz, bak sana neler alıyoruz, her istediğine izin veriyoruz” mesajını vermek niyetiyle olsa da “kardeşin olduğu ve kıskandığın için kendimizi kötü hissediyoruz ve bu duyguyu bastırmak için sana sınırsız olanak sunuyoruz” mesajını taşıyabilir.
Bilinmelidir ki; bu süreç tamamen doğal olmakla birlikte ailelerin sakin kalarak, kıskançlığın normal olduğunu belirterek, duygularını resim çizimleriyle, oyunlarla ya da konuşarak paylaşmasına olanak tanıyarak hamilelik süresince yeni bebeğe büyük çocuğu hazırlamak ve sevginizin değişmeyeceğini hissettirmek önemlidir.
Unutulmamalı ki; kıskançlığın temeli bebek değil annenin ilgisinin yeni doğan bebeğe yönelmiş olduğu ve annenin sevgisini kaybetme kaygısıdır. Doğacak bebeği pozitif bir şekilde aktarıp, büyük çocuğun özgüvenini zedelememek, kardeş doğumundan sonra iki çocukla da birebir ve özel vakit geçirilebilmek her iki çocuk içinde oldukça önemlidir.
Bu süreçte nelere dikkat etmemizi önerirsiniz?
Önemli değişimlerin kardeş gelmeden önce yapılmasına dikkat edilmelidir. Örneğin, taşınma, sütten kesme, okula başlama, oda değişimi, tek başına uyuma vb çocuk için önemli değişikliklerin bebek doğmadan önce yapılması önemlidir.
Hamilelik süresince bulantı, kusma olması ya da fiziksel değişimler nedeniyle kucağınıza alamamanızı “bebekten dolayı” olarak açıklamanız çocukta doğacak bebeğe dair öfke duygusunu tetikler.
Doğum ile ilgili neler önerirsiniz?
Doğum anı gerçekleşmeden önce çocuğa bilgi vermek son derece önemlidir.
“Bak sen uyurken eğer doğum başlarsa biz hastaneye gideceğiz, kapıdaki çantamızı alıp ve sen de sabah olunca annanenle/babannenle yanımıza geleceksin” gibi bilgilendirme yapmak çocuğun kaygılarını yatıştırmak adına önemlidir.
Doğumun ne zaman olacağının bilinmemesi nedeniyle, çocuğun belirsizlik ortamında hastaneye götürülmesi, bu süreçte dışarıdaki yakınların gergin bekleyişlerine şahit olması, çocuğu doğumun uzaması ya da olası bir komplikasyon durumunda kaygılandırabilir ya da bebeğin annesine zarar verdiğini düşünerek bebeğe karşı öfke yaşamasına sebep olabilir.
Bunun yerine doğum bittikten, anne kendisini toparladıktan ve yeni doğan bebeği ile bağ kurduktan sonra odaya geçtiği zaman diliminde, çocuk yakın bir ebeveyni ile anneyi dinlenmiş bir şekilde odasında ziyaret etmeli ve ilk anne ile karşılaşmalıdır. Hastanede kalış süresine göre çocuğu bilgilendirmek “her öğlen geleceksin ziyarete ve birkaç saat sonra geri döneceksin” gibi bilgilendirmeler yapmak çocuğun kaygılanmaması adına önemlidir.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]
