Hangi konularda oyun terapisine başvurmalıyız?
Tüm bu soruların cevapları ve oyun terapisi ile ilgili merak ettiklerimizi Uzman Klinik Psikolog Börte Özdemir yanıtladı.
Keyifle okumanız ve faydalanmanız dileğiyle.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space height=”16px”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator color=”purple” style=”dashed” border_width=”3″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text css=”.vc_custom_1581576698955{margin-top: 15px !important;}”]
“Okula başlama, ebeveynden ayrılamama, kardeş kıskançlığı, öfke kontrolü gibi her türlü ilişki problemleri ve bağlanma, travma gibi sorunlardan dolayı oyun terapisinden faydalanabilir.”
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator color=”purple” style=”dashed” border_width=”3″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space height=”16px”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/2″ css=”.vc_custom_1581575301740{margin-top: 20px !important;}”][vc_column_text]Oyun terapisi nedir? Oyun Terapisi kaç yaş grubu arasında uygulanabilir?Oyun terapisi nedir sorunuzdan başlayalım öncelikle. Oyun terapisi; çocukların oyun ve oyuncaklar aracılığı ile kendilerini ve ihtiyaçlarını ifade etmelerine yoğunlaşan özel terapi türüdür aslında. Çünkü çocukların kendilerini ifade ederken kelimeler üzerindeki yetkinlikleri yetişkinler kadar fazla değildir. Onlarda en iyi bildikleri dili, oyun dilini kullanarak kendilerini ifade etmeye çalışıyorlar. [/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/2″][vc_single_image image=”9269″ img_size=”full” add_caption=”yes” alignment=”center”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column offset=”vc_hidden-xs”][vc_empty_space height=”16px”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]Çocuklar, davranışlarını etkileyen kızgınlıklarını, korkularını, üzüntülerini, endişelerini, çaresizliklerini, hayal kırıklıklarını oynayarak dışa vuruyor ve deneyimlerini oynayarak anlatıyorlar. Oyun terapisi de çocukların bilişsel ve sosyal becerilerini, duygu ve düşüncelerini oyun ile ortaya koymalarına yardımcı oluyor. Ve aslında profesyonel bir oyun terapisti çocuğun ortaya koyduğu tüm bu oyun dünyasına onunla birlikte girerek, oyunda onunla aynı dili konuşuyor. Bence çocukların yetişkinlerden apayrı gerçeklikleri olan çok zengin farklı bir dünyaları var ve bu dünyayı anlayabilmek hem onların yaşadıkları duygusal sıkıntıları gidermelerine yardımcı oluyor hem de anne baba çocuk arasındaki iletişimi güçlendiriyor.
Ben Prof. Deneyimsel Oyun Terapistiyim ve bu yöntemi uyguluyorum. Bu yöntemde genellikle 2-11 yaş aralığındaki çocuklar oyun terapisinden faydalanabiliyorlar. Gelişimsel olarak çocukların sembolik oyun oynamaya başlayabildikleri 2 yaş civarında Deneyimsel Oyun Terapisi uygulanabiliyor. Üst yaş sınırı ise çocuktan çocuğa farklılık gösterebilir, bu sebeple 9-10-11 yaş aralığı için esnek bırakmakta fayda var.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]Oyun terapisinden nasıl fayda sağlanıyor?
Bu çok önemli bir soru, ben kendi pratiğimde her ebeveynin bu sistemi anlamasına özen gösteriyorum. Çocuklar kendi duyguları ve yaşadıkları olaylar hakkında yetişkinler gibi konuşamazlar. Aynı zamanda tecrübe ettikleri olayları yetişkinler gibi düşünerek anlamlı hale de getiremezler. Ancak problemlerinin ya da onları rahatsız eden şeylerin neler olduğunu fark edebilirler. Oyun terapisine gelen çocuğa kendi problemlerini ifade etmesine yardımcı olacak çok fazla sayıda oyuncağın bulunduğu bir oda sunulur. Prof. bir oyun terapisti, çocuğa güvenli bir ortam yaratarak onu istediği gibi oynamaya cesaretlendirir. Oyunun içeriği, senaryosunu ve gidişatı tamamen çocuğun kontrolündedir. Çocuk bu süreçte, kendi deneyimlerini ve problemlerini ifade etmek için en uygun oyuncağı kendisi seçecektir. Terapist ise çocuğun oyununu sınırlamadan oyuna eşlik eder. Bu sayede, çocuk oyunda terapistinin de yardımıyla kendisi için zor olan negatif duygularını ve yaşam deneyimlerini yeniden yaşar ve üzerinde çalışarak baş etme becerilerini geliştirme şansı bulur.
Oyun terapi süreci, sadece yaşadıkları zor duygularıyla başa çıkmalarına ve kendi kendilerine çözümler bulmalarına yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda kendi kendilerine saygı duymayı, duygularını ifade etmeyi, kendileri için sorumluluk almayı, problemlere karşı yaratıcı ve becerikli olmayı, yeni sosyal beceriler geliştirmeyi ve başkalarına karşı empati kurmayı da öğretir.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column offset=”vc_hidden-xs”][vc_empty_space height=”16px”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]
“Evdeki oyun; çocuğun gelişimsel sürecinde içinden geçmesi gereken, sağlıklı bir dönemdir. Evde ebeveynlerin çocukları ile oynamaları bir terapötik süreci (iyileşme ya da tedavi sürecini ) içermez ancak bunu yapmaları ve buna devam etmeleri kesinlikle gerekli ve hayatidir.”
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_single_image image=”9280″ img_size=”full” alignment=”center”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column offset=”vc_hidden-xs”][vc_empty_space height=”16px”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]Evde oynanan oyunlarla oyun terapisi arasındaki fark nedir?Çocuklar için oyun, ilişkilerini ve sosyal becerilerini prova ettikleri doğal bir iletişim yoludur. Öncelikle bir prova diyorum çünkü aslında hem fiziksel hem de duygusal olarak çocuklar oyun içindeki taklitler yoluyla gelişimlerini tamamlıyorlar. Bir beceri üzerindeki denemeler yeterli sayıya ulaştığında o beceri kazanılmış oluyor. Ancak aynı zamanda oyun kendi deneyimlerini ilettikleri bir iletişim şekline de dönmüş oluyor. Bir nevi “başıma bunlar geldi” deme şekilleri oyunla oluyor. Bu sebeple, oyunun temel işlevi evde ya da oyun seanslarında değişmiyor. Ancak oyun seanslarının içindeki oyun, teknik ve içerik açısından çocuğun kendi kendine ya da diğer yetişkinlerle oynadığı oyundan farklıdır.
Deneyimsel Oyun Terapisi sırasında oynanan oyun ile evdeki oyunun en temel farkı çocuğun oluşturduğu bu sembolik anlatımları okuyabilen bir terapistin orada olup onunla oynamasıdır. Oyun terapisinde çocuğun tercih ettiği oyuncaklar, bu oyuncakların kullanılış şekli ve bu oyuncakların soyut/somut anlamları eğitimli bir oyun terapisti tarafından çözümlenir. Terapist ile çocuğun arasında kurulan terapötik ilişki, yoğun duygusal tecrübeyi yansıtan oyunu oynarken, çocukların kendilerini güvende hissetmelerini sağlar. Bu sayede, çocuklar travmatik deneyimlerini oyunlarında aktarırken eğitimli bir oyun terapisti iyileştirici tepkileri çocuğa verebilir. Ancak evdeki oyun çocuğun gelişimsel süreci içinde içinden geçmesi gereken, sağlıklı bir dönemdir. Evde ebeveynlerin çocukları ile oynamaları bir terapötik süreci (iyileşme ya da tedavi sürecini ) içermez ancak bunu yapmaları ve buna devam etmeleri kesinlikle gerekli ve hayatidir.
Ebevenynler çocuklar ile ilgili hangi sorunların çözümünde oyun terapisine başvurabilir?
Oyun terapisi aslında çocuğa kendini ve deneyimlerini ifade etme kanalı sunduğu için çocukların yaşadıkları pek çok probleme çözüm olabiliyor. Yine de sınıflandırmak gerekirse şunu söyleyebilirim. Okula başlama, ebeveynden ayrılamama, kardeş kıskançlığı, öfke kontrolü gibi her türlü ilişki problemleri ve bağlanma sorunları oyun terapisinden faydalanabilir. Buna ek olarak benim de uzmanlık alanım olan travma başvuru sebebi olabilir.
Oyun terapisi her türlü travmatik deneyim için (fiziksel, duygusal, cinsel travma, doğum travması, yakınını kaybetme, boşanma, ölüm, yas, taşınma vb.) çocuğun dil ile anlatmak yerine oyun içinde ifadeye alan bulacağı en etkili yoldur. Bazen de uyku ve yeme problemleri, alt kaçırma ve tutma zorlukları gibi kaygı ve korkuları içeren durumlar için de oyun terapisi uygulanabilir. Ek olarak sosyal iletişimde zorlanan çocuklar, seçici mutizim, güvensizlik temelli problemler de çocuğun kendi potansiyeline ulaşmasına yardımcı olması sebebiyle oyun terapisinden fayda bulabilir.
Travma geçmişi olan çocuklarda genelde hangi tür oyunlarla iyileşme sağlıyorsunuz? Oyun örneklendirebilir misiniz?
Oyun terapisi denildiğinde sıkça merak edilen şeylerden biri oyunun içeriği oluyor haklısınız. Benim uyguladığım yöntem olan Deneyimsel Oyun Terapisi çocuğun yaşantılarını oyuna yansıtmasına ve oyunun içinde bu yaşantıların terapistle beraber deneyimlenmesine dayılıdır. Yani çocuk başından geçenleri (bu yaşantıların kendisine özgü biricik etkilerini) oyunda kurgular, terapist ile beraber anlamlandırır ve yeni baş etme becerileri edinir. Tabi ki burada bireye özgü ve biricik bir deneyimden bahsedilir. Yani her yaşantının her çocukta farklı bir deneyimi olmasından bahsediyorum. Bu sebeple oyun terapisi içinde travmaya özgü spesifik bir oyundan bahsetmek imkansızdır. Her çocuk bunu yaşadığı deneyime dayanarak oluşturur, bireyin biricikliği de buradadır.
Deneyimsel Oyun Terapisti olarak hangi oyunun oynanacağını bilmem de mümkün değildir, az önce belirttiğim gibi bu yöntemde çocuk kendi oyununun yönetmenidir. Terapist ise bu biricik deneyime eşlik eden ve destek veren bir profesyönel oyuncudur. Tabi bir de etik meseleler sebebiyle herhangi bir oyun örneklendirmem uygun değildir. Çünkü danışanlarımız (ve aileleri) ile aramızda gizliliğe dair anlaşmalarımız var. Sonuç olarak travma geçmişi olan çocuklar da diğer çocuklar gibi o biricik deneyimlerini oyuna yansıtırlar ve iyileşme o yansıtılan biricik oyunun içinde yapılır.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]
Oyun Terapisi Nedir? Hangi durumlarda Oyun Terapisine başvurulmalı?
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]Ebevenynler çocuklar ile ilgili hangi sorunların çözümünde oyun terapisine başvurabilir?Oyun terapisi aslında çocuğa kendini ve deneyimlerini ifade etme kanalı sunduğu için çocukların yaşadıkları pek çok probleme çözüm olabiliyor. Yine de sınıflandırmak gerekirse şunu söyleyebilirim. Okula başlama, ebeveynden ayrılamama, kardeş kıskançlığı, öfke kontrolü gibi her türlü ilişki problemleri ve bağlanma sorunları oyun terapisinden faydalanabilir. Buna ek olarak benim de uzmanlık alanım olan travma başvuru sebebi olabilir.
Oyun terapisi her türlü travmatik deneyim için (fiziksel, duygusal, cinsel travma, doğum travması, yakınını kaybetme, boşanma, ölüm, yas, taşınma vb.) çocuğun dil ile anlatmak yerine oyun içinde ifadeye alan bulacağı en etkili yoldur. Bazen de uyku ve yeme problemleri, alt kaçırma ve tutma zorlukları gibi kaygı ve korkuları içeren durumlar için de oyun terapisi uygulanabilir. Ek olarak sosyal iletişimde zorlanan çocuklar, seçici mutizim, güvensizlik temelli problemler de çocuğun kendi potansiyeline ulaşmasına yardımcı olması sebebiyle oyun terapisinden fayda bulabilir.
Travma geçmişi olan çocuklarda genelde hangi tür oyunlarla iyileşme sağlıyorsunuz? Oyun örneklendirebilir misiniz?
Oyun terapisi denildiğinde sıkça merak edilen şeylerden biri oyunun içeriği oluyor haklısınız. Benim uyguladığım yöntem olan Deneyimsel Oyun Terapisi çocuğun yaşantılarını oyuna yansıtmasına ve oyunun içinde bu yaşantıların terapistle beraber deneyimlenmesine dayılıdır. Yani çocuk başından geçenleri (bu yaşantıların kendisine özgü biricik etkilerini) oyunda kurgular, terapist ile beraber anlamlandırır ve yeni baş etme becerileri edinir. Tabi ki burada bireye özgü ve biricik bir deneyimden bahsedilir. Yani her yaşantının her çocukta farklı bir deneyimi olmasından bahsediyorum. Bu sebeple oyun terapisi içinde travmaya özgü spesifik bir oyundan bahsetmek imkansızdır. Her çocuk bunu yaşadığı deneyime dayanarak oluşturur, bireyin biricikliği de buradadır.
Deneyimsel Oyun Terapisti olarak hangi oyunun oynanacağını bilmem de mümkün değildir, az önce belirttiğim gibi bu yöntemde çocuk kendi oyununun yönetmenidir. Terapist ise bu biricik deneyime eşlik eden ve destek veren bir profesyönel oyuncudur. Tabi bir de etik meseleler sebebiyle herhangi bir oyun örneklendirmem uygun değildir. Çünkü danışanlarımız (ve aileleri) ile aramızda gizliliğe dair anlaşmalarımız var. Sonuç olarak travma geçmişi olan çocuklar da diğer çocuklar gibi o biricik deneyimlerini oyuna yansıtırlar ve iyileşme o yansıtılan biricik oyunun içinde yapılır.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]
