Çocuklara Süt Verilmeli Mİ?

Çocuklara Süt Verilmeli Mi? Süt içmezlerse protein ve kalsiyum ihtiyaçlarını nasıl gidereceğiz?

Amerikan Hastanesi Çocuk Doktoru Korhan Yılmaz hocamıza bu konuda merak ettiklerimizi sorduk.

Keyifle okumanız ve faydalanmanız dileğiyle.

Çocuklara süt verilmeli mi?

Evet, bu çok tartışmalı bir konu ve bu konuda çeşitli görüşler var. Her görüşe de saygı duymak lazım. Benim bağlı olduğum ekol gibi ben de her canlının kendi yavrusuna süt vermesi gerektiğini düşünenlerdenim.

Çocuklara süt verilmeli ama anne sütü verilmeli. 2 yaşına kadar mümkünse. Eğer 2 yaşından sonra süte ihtiyacı varsa buradaki sütü niye veriyoruz? Sütün protein olsun diye veriyoruz. Aslında protein ihtiyacımızı sütten değil de yumurta ve etten de rahatlıkla karşılayabiliriz.

Değişen gıda teknolojisinde özellikle son zamanlarda pastörizasyon ve homojenizasyon sütün yapısını değiştirebiliyor. Zaten tüm dünyada biliyoruz ki artık hayvanların beslenme şekilleri değişti. Hayvanların çoğu mısırla besleniyorlar ve dünyada da genetiği değişmemiş mısır yok gibi. GDO’lu bir ürünle beslenen bir hayvanın direkt ürününü değişmeden almış oluyoruz. Veya birtakım yöntemlerle; pastörizasyon ve homojenizasyon ile değiştirdiğimiz zaman sütün üzerindeki proteini birazcık daha parçalamış oluyoruz. Bu da uzun dönemli bir tartışma. Bağırsak geçirgenliği artışı sendromu yapıyor mu? Bunların hiçbirini kısa dönemde yaşamayabiliyoruz ama uzun dönemde bağırsak geçirgenliği artışı yapabiliyor mu?

Hayvanlara verilen hormonların etkilerini acaba biz çocuklarımızda bir şekilde görür müyüz ki? Her gıdada belki aynı sıkıntı geçerlidir ama sütteki problem şu; çocuk süte alıştığı zaman her gün süt istiyor. Süt alışkanlık yaptığı için bir süre sonra çok yoğun bir şekilde tüketiyor. Bu kadar yoğun tüketilen sütle beraber acaba bu hayvanlara verilen büyüme hormonları veya hayvanların içindeki toksik maddeleri de direkt alıyor muyuz vücudumuza? Bu tartışmalı. Bu erken ergenliği beraberinde getirir mi veya birtakım organlarda, tonsillerde, geniz etlerinde büyüme yapabilir mi? Tabii bu herkes de yapar diye bir şey yok ama kişisel farklılıklara göre veya genetik farklılıklara göre değişir.

Benim görüşüm, bağırsak geçirgenliği artışını yapması. Bu kadar protein alternatifi varken direkt süt olarak değil de sütten mayalanan yoğurt, peynir, kefir belki tüketilebilir. Orada da tabii yine süt ürünü mayalandığı için biraz daha bakteriler de işin içine giriyor. Bizim yapımızla ortak hale geliyor. Sütteki laktozun yapısı da değişiyor. Bizim vücudumuzdaki yararlı bakteriler ile ortak bir yapısı olduğu için yabancı madde olmaktan çıkabiliyor o noktada. Sütün yoğurt ve kefir olarak tüketilmesi de bazı görüşlerde tartışma bulunmakla beraber ben bunu önerenlerdenim yine de.

Hedef eğer bir protein vermektense bunu sütle değil de daha farklı bir gıda grubuyla tamamlamak daha doğru diye düşünüyorum.

Çocuklara sütü kalsiyum deposu olduğu için verilmesini savunanlar var. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?

Kalsiyumun sadece sütte olduğu düşünülüyor. Aslında sütte kalsiyum olduğu kadar fosfor da var ve siz sütü çok tükettiğinizde bu fosfor ile kalsiyumun emilmesi beklediğimiz kadar olmuyor. Sütteki kalsiyumu vücudumuza alıyoruz ama bağırsaklardaki emilmesi istenen seviyede olmuyor.

Aslında kalsiyumun gerçek kaynağı yeşil yapraklı sebzelerdir. Mesela dereotu ve brokolideki kalsiyum veya bir tahindeki susamdaki kalsiyum sütteki kalsiyumun kat kat fazlası olabiliyor. O yüzden mutlaka kalsiyum almak için süte muhtaç değiliz.

Kalsiyum eksikliği de kafamızda canlandırdığımız gibi süt almadığımız zaman kalsiyumumuz düşük oldu, kemiklerimiz sağlam olmadı diye bir durum da söz konusu değil. Altta yatan ciddi anlamda bir hormonel problemimiz olacak ki tiroitlerle, paratiroitlerle alakalı orada bariz kalsiyum sorunları geliştirebiliriz.

Sağlıklı bir insanın dışarıdan süt almadan da yeşil yaprakları tüketerek de kuruyemişleri tüketerek de rahatlıkla kalsiyum seviyelerini sağlaması çok normal.